4 - szczególne pory
4. Szczególne poranki i wieczory
Każdy poranek ma swoje piękno i ma je również każdy wieczór. Są jednak takie poranki i takie wieczory, które się wyróżniają. Przeżywamy je wtedy inaczej. Również modlitwa jest wtedy inna. Dziś chcemy się przyjrzeć dłuższym modlitwom porannym i wieczornym Jezusa. Mówią o nich Ewangeliści.
Myśli do homilii
1. Światło słowa na temat relacji człowieka z Bogiem płynące z czytań mszalnych.
2. Wprowadzenie. W poprzednich spotkaniach mówiliśmy o codziennej modlitwie Jezusa, którą praktykował od dzieciństwa. Dziś wracamy do tej refleksji, aby nasza codzienna modlitwa ubogaciła się jeszcze bardziej. Wspomnimy szczególne poranki i szczególne wieczory, przeżyte przez Zbawiciela na modlitwie.
3. Szczególne poranki i wieczory. Popatrzmy najpierw na modlitwę poranną. Św. Marek pisze, że Jezus „nad ranem, gdy jeszcze było ciemno, wstał, wyszedł i udał się na miejsce pustynne, i tam się modlił” (Mk 1,36).
Ewangelista zaznacza, że Jezus modlił się najpierw w ciemności, trwał na modlitwie, gdy wschodziło słońce i rozmawiał z Ojcem niebieskim, kiedy już rozpoczął się dzień. Dlaczego św. Marek zwraca uwagę na te szczegóły? Zapewne z wielu względów. Popatrzmy na niektóre z nich.
Modlitwa przy wschodzącym słońcu. Dzień się rozpoczyna, słońce oświetla ziemię, świat się budzi do życia, człowiek wstaje, by podjąć pracę. To właściwy czas na modlitwę. Jest to również przypomnienie prawdy, że słońce jest znakiem wskazującym na Jezusa. Zachariasz w swej pieśni uwielbienia mówi o Nim jako o „Wschodzącym Słońcu” (por. Łk 1,78). Symeon w świątyni ogłasza, że On jest światłem na oświecenie pogan. Sam Chrystus nazywa się światłością świata. W rozważanym dziś opisie porannej modlitwy Pan Jezus pomaga nam dostrzec we wschodzącym na horyzoncie słońcu znak, który mówi o Nim. Wskazuje na Niego jako na światłość świata, ale mówi także o Jego zmartwychwstaniu.
Poranna modlitwa ma wiele odniesień. Przypomina o tym Ogólne Wprowadzenie do Liturgii Godzin: „Jutrznię poświęcamy Bogu jako pierwsze poruszenie naszej duszy i myśli, i nie podejmujemy żadnego innego działania, zanim wpierw nie napełni nas radością wspomnienie Boga, bo jest napisane: «wspomniałem na Boga i rozradowałem się» (Ps 77,4 Vulg.). Także i nasze ciało niech nie rozpoczyna pracy, zanim nie spełnimy tego, co napisano: «Do Ciebie będę się modlił, Panie, rankiem mój głos usłyszysz; rano stanę przed Tobą i ujrzę Ciebie» (Ps 5,4-5). Jutrznia odprawiana o brzasku budzącego się dnia jest ponadto wspomnieniem zmartwychwstania Pana Jezusa ... Zrozumiałe jest więc przypomnienie dane nam przez św. Cypriana: «Należy się modlić rano, aby poranną modlitwą wysławiać zmartwychwstanie Pana»” (nr 38).
Popatrzmy również na wieczorną modlitwę Jezusa, opisaną przez św. Mateusza. Jezus, po nauczaniu rzesz i rozmnożeniu chleba, „wyszedł sam jeden na górę, aby się modlić. Wieczór zapadł, a On sam tam przebywał” (14, 23). Tym razem widzimy Jezusa na górze. Modlił się w czasie, gdy słońce zachodzi i trwał na modlitwie, gdy nastała ciemność. To nie tylko opis Jego modlitwy, lecz także zapowiedź tego, co dokona się na Golgocie, gdy zaćmi się słońce. Tam Jezus, wisząc w ciemności na krzyżu, pokona ciemność grzechu i mrok śmierci, składając siebie w ofierze Ojcu.
Do tej prawdy nawiązuje Kościół wyjaśniając znaczenie wieczornej modlitwy: „Nieszpory odprawia się w porze wieczornej, gdy dzień się już kończy, «dzięki składając za to, co w tym dniu zostało nam dane, i za dobro, które przez nas było dokonane». Ta modlitwa «wznosząca się jak kadzidło przed obliczem Pana i wzniesienie rąk naszych w wieczornej ofierze» jest również pamiątką Odkupienia. Można ją «również rozumieć w głębszym jeszcze znaczeniu jako rzeczywistą ofiarę wieczorną: tę przekazaną nam przez Pana i Zbawiciela naszego i przez Niego złożoną podczas Ostatniej Wieczerzy z Apostołami, na której dał początek sakramentom Kościoła. Można ją też pojmować jako ofiarę wieczorną, którą złożył następnego dnia, to znaczy przy końcu wieków, kiedy rozpostarł swe ręce dla zbawienia całego świata i ofiarował się Ojcu». Mamy się więc wtedy zwracać z nadzieją ku Światłu, które nie zna zachodu – «modlić się i prosić, by Chrystus powrócił i przyniósł nam łaskę wiekuistej światłości»” (OWLG 39).
Przypomnieliśmy sobie dzisiaj o dwóch szczególnych modlitwa Jezusa, o których mówią Ewangeliści. Jedna łączyła się z przejściem na modlitwie z ciemności nocy do światłości dnia, a druga z przejściem ze światłości dnia w ciemność nocy. Te krótkie informacje ewangeliczne zawierają w sobie wiele duchowych treści. Pomagają nam lepiej zrozumieć, że szczególnym bogactwem modlitwy porannej jest jej związek ze zmartwychwstaniem Chrystusa, a szczególnym bogactwem modlitwy wieczornej jest jej odniesienie do ofiary Chrystusa złożonej na krzyżu za zbawienia świata.
4. Zaproszenie do adoracji. O dar zjednoczenia z Jezusem w Jego modlitwie porannej i wieczornej będziemy dziś prosić zarówno w czasie Mszy Świętej, jak i w czasie adoracji po zakończeniu celebracji Eucharystii.
Modlitwa powszechna
Wpatrzeni w modlącego się Chrystusa i zjednoczeni z Nim, zanieśmy do naszego Ojca w niebie pokorne prośby.
1. Módlmy się za Ojca Świętego N. i wszystkich pasterzy Kościoła, aby swoim wstawiennictwem wypraszali członkom Ludu Bożego łaskę dojrzałej modlitwy.
2. Módlmy się za ofiary wojen, zamachów terrorystycznych i handlu ludźmi, aby w swojej potrzebie nie pozostali bez pomocy, lecz znaleźli wsparcie ze strony ludzi dobrej woli.
3. Módlmy się za lekceważących przykazania: nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie mów fałszywego świadectwa, aby otrzymali łaskę nawrócenia.
4. Módlmy się za tych, którzy zaniedbują modlitwę poranną i wieczorną, aby wpatrzeni w Chrystusa modlącego się na rozpoczęcie i zakończenie dnia, gorliwie naśladowali Jego przykład.
5. Módlmy się za naszych zmarłych (szczególnie N.), aby przez całą wieczność radowali się Bogiem, którego poznali już w czasie ziemskiego życia.
6. Módlmy się za nas tu zgromadzonych, abyśmy wsparci wstawiennictwem naszych świętych patronów, każdego dnia rozeznawali wolę Bożą i wiernie ją wypełniali.
Miłosierny Boże, pochyl się nad nami, grzesznymi, i udziel nam łask, o które z wiarą prosimy. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Adoracja Najświętszego Sakramentu
Śpiew na wystawienie Najświętszego Sakramentu.
Kapłan: Panie Jezu, dzięki Duchowi Świętemu wyznaliśmy w „Credo”, że jesteś prawdziwym Bogiem i prawdziwym Człowiekiem. Jesteś Zbawicielem świata. W każdej Eucharystii obdarzasz nas łaskami, które przyniosłeś z nieba na ziemię i które wysłużyłeś na krzyżu. Oświecasz nas swoim słowem, dajesz udział w swojej ofierze i swoim zmartwychwstaniu, jednoczysz się z nami w Komunii Świętej. Dziękujemy Ci, Panie, za dar uczestnictwa w Eucharystii, która jest źródłem i szczytem naszego chrześcijańskiego życia.
Śpiew, np.: „Jezusa ukrytego”.
L1: Panie Jezu, wpatrujemy się w Ciebie, gdy rankiem wychodzisz na miejsce pustynne, aby się modlić, a wieczorem odchodzisz na górę i długo trwasz na modlitwie. Twoja postawa jest dla nas wzorem i umocnieniem. Jesteś przy nas, gdy zaczynamy dzień i gdy go kończymy. My również chcemy być przy Tobie. Jednoczymy się z Tobą i chcemy Cię naśladować. Poślij nam, Panie, swego Ducha, aby nasza codzienna modlitwa była pełna wiary, nadziei i miłości.
L2: Ty chcesz, o Panie, aby widok zachodzącego słońca kierował nasze myśli ku Twojej ofierze krzyżowej, a wschodzące słońce przypominało nam o Twoim zmartwychwstaniu. Ty wyprowadzasz człowieka z ciemności grzechu i wprowadzasz go do światła łaski. Jesteś z nami, gdy po całodziennym trudzie składamy swego ducha w ręce Ojca. Przychodzisz do nas o poranku, aby obdarzyć nas mocą zmartwychwstania. Naucz nas, Panie, dostrzegać Twoją obecność w naszej codziennej modlitwie. Prosimy o to w ciszy naszych serc.
Modlitwa w ciszy (ok. 2 min.).
Kapłan: Dziękujemy Ci, Panie, za każde spotkanie z Tobą, przeżywane na rozpoczęcie i zakończenie dnia. Dziękujemy Ci za tych, którzy codziennej modlitwie poświęcają więcej czasu i zanoszą ją do Ciebie nie tylko w swoim imieniu, lecz także w imieniu nas wszystkich. Dziękujemy Ci za rodziców, którzy cierpliwie uczą swoje dzieci modlitwy. Dziękujemy za wszystkich, którzy we wschodzącym i zachodzącym słońcu widzą nie tylko zjawisko kosmiczne, lecz także znak przypominający o Tobie. Bądź uwielbiony, nasz Panie i Boże. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
Śpiew: „Przed tak wielkim” i błogosławieństwo.