Wskazania i propozycje Kongregacji na Rok Eucharystyczny
KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO
I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW
Rok Eucharystii. Wskazania i propozycje (fragment)
Adoracja eucharystyczna
13. Przechowywanie Ciała Chrystusa dla zapewnienia Komunii chorym zapoczątkowało u wiernych chwalebny zwyczaj trwania na modlitwie celem adorowania Chrystusa rzeczywiście obecnego w sakramencie przechowywanym w tabernakulum. Adoracja Najświętszego Sakramentu zalecana przez Kościół pasterzom i wiernym, jest jasnym wyrazem związku między sprawowaniem Ofiary Pana i Jego trwałą obecnością w konsekrowanej Hostii (por. De sacra communione, 79-100; Ecclesia de Eucharistia, 25; Mysterium fidei; Redemptionis Sacramentum, 129-141).
Trwanie na modlitwie przy Panu Jezusie, żywym i prawdziwym w Najświętszym Sakramencie, umacnia zjednoczenie z Nim: przygotowuje do owocnego sprawowania Eucharystii oraz przedłuża postawy kultyczne i egzystencjalne przez nią wzbudzone.
Wyraża się to, według tradycji Kościoła, w różny sposób:
- proste nawiedzenie Najświętszego Sakramentu złożonego w tabernakulum: krótkie spotkanie z Chrystusem wynikające z wiary w Jego obecność i wyrażone modlitwą w milczeniu;
- adoracja przed Najświętszym Sakramentem wystawionym, według norm liturgicznych, w monstrancji lub w cyborium, w formie przedłużonej lub krótkiej;
- wieczysta adoracja, w formie czterdziestogodzinnego nabożeństwa lub w innych formach, w których uczestniczy wspólnota zakonna, bractwo eucharystyczne, albo wspólnota parafialna. Stwarzają one okazję dla licznych wyrazów pobożności eucharystycznej (por. Dyrektorium o pobożności ludowej, 165).
14. Adoracja i Pismo Święte. "Podczas wystawienia należy modlitwy, śpiewy i czytania ułożyć tak, by adorujący wierni skupiali swoją uwagę na Chrystusie Panu. Dla ożywienia wewnętrznej modlitwy, należy dobierać czytania Pisma Świętego, głosić homilię albo krótkie egzorty, które pomogłyby coraz głębiej cenić tajemnicę eucharystyczną. Na słowo Boże niech wierni odpowiadają śpiewem. W pewnych zaś momentach dobrze jest zachować święte milczenie" (De sacra communione, 95, polskie wydanie nr 71).
15. Adoracja i Liturgia Godzin. "Przed Najświętszym Sakramentem wystawionym na dłuższy czas, można odprawić jakąś część Liturgii Godzin, zwłaszcza Godziny główne. Przez Liturgię Godzin, uwielbienia i dziękczynienia składane Bogu w czasie sprawowania Eucharystii rozciąga się na różne pory dnia, a Kościół kieruje swe błagania do Chrystusa, przez Niego zaś do Ojca, w imieniu całego świata" (De sacra communione, 96, wydanie polskie nr 72).
16. Adoracja i różaniec. List apostolski Rosarium Virginis Mariae pomógł nam ostatnio skorygować spojrzenie na różaniec jako na zwyczajną modlitwę maryjną. Zostaliśmy wezwani, by dowartościować jego wymiar ściśle chrystologiczny: kontemplację misteriów Chrystusa oczami i sercem Maryi, w łączności z Nią i za Jej przykładem.
Chociaż podczas wystawienia Najświętszego Sakramentu nie powinno się wykonywać innych praktyk pobożnościowych ku czci Dziewicy Maryi i Świętych (por. Dyrektorium o pobożności ludowej, 165), to zrozumiałe jest, że Urząd Nauczycielski nie wyklucza różańca: ma on właśnie taki chrystocentryczny charakter, który należy podkreślać i rozwijać. Mając na uwadze Rok Eucharystii, Papież pisał: "różaniec, pojmowany w jego głębokim znaczeniu biblijnym i chrystocentrycznym, na które zwróciłem uwagę w Liście apostolskim Rosarium Virginis Mariae, stanie się szczególnie odpowiednim sposobem kontemplacji eucharystycznej, realizowanej razem z Maryją i w Jej szkole" (Mane nobiscum Domine, 18; por. Redemptionis Sacramentum, 137; Dyrektorium o pobożności ludowej,165). Dlatego w praktyce duszpasterskiej winny być odkrywane i rozwijane elementy, o których jest mowa w Rosarium Virginis Mariae, rozdz. III. Słuchanie tekstu biblijnego, milczenie medytacyjne, dopowiedzenie chrystologiczne po imieniu Jezus w trakcie modlitwy Zdrowaś Maryjo, śpiewane Chwała Ojcu, dodana modlitwa końcowa skierowana do Chrystusa, także w formie litanijnej; wszystkie te akty uwydatniają charakter kontemplacyjny, który cechuje modlitwę przed Najświętszym Sakramentem znajdującym się w tabernakulum lub wystawionym do adoracji. Recytowanie różańca w pośpiechu, bez chwil medytacji, niewystarczające ukierunkowanie chrystologiczne, nie pomagają w spotkaniu z Chrystusem obecnym w Sakramencie ołtarza.
Co do litanii do Matki Bożej, która jest samodzielnym aktem kultu nie koniecznie związanym z różańcem (por. Dyrektorium o pobożności ludowej, 203), to bardziej właściwe może być zastąpienie jej przez litanie bezpośrednio skierowane do Chrystusa (np. litania do Serca Jezusa, do Krwi Chrystusa).
17. Błogosławieństwo eucharystyczne. Procesje i adoracje eucharystyczne kończą się zwykle, kiedy obecny jest kapłan lub diakon, błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem. Inni szafarze lub osoby upoważnione do wystawienia dokonują na jego zakończenie schowania Najświętszego Sakramentu do tabernakulum (por. De sacra communione, 91, wydanie polskie nr 67).
Ponieważ błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem nie jest formą pobożności eucharystycznej samą w sobie, powinno być poprzedzone krótkim wystawieniem, odpowiednim czasem modlitwy i milczenia. "Zakazane jest wystawienie, które ma na celu tylko udzielenie błogosławieństwa" (De sacra communione, 89, wydanie polskie nr 65). [...]
W siedzibie Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, dnia 15 października 2004 r., we wspomnienie św. Teresy od Jezusa, dziewicy i doktora Kościoła.
Francis Kard. Arinze
Prefekt
+ Domenico Sorrentino
Arcybiskup Sekretarz